Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE – kiedy mogę się ubiegać?

Czym jest zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE?

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej to szczególna forma pobytu, która daje cudzoziemcom prawo do długotrwałego i stabilnego życia na terytorium Polski. Udzielane jest na czas nieokreślony, co oznacza, że w przeciwieństwie do pobytu czasowego, nie trzeba go regularnie odnawiać co rok lub dwa.

Status ten został wprowadzony na poziomie Unii Europejskiej w celu wyrównania sytuacji obywateli państw trzecich z obywatelami UE. Osoby, które uzyskają zezwolenie, mogą korzystać z szeregu praw zbliżonych do tych, jakie przysługują obywatelom Unii – w szczególności w zakresie zatrudnienia, edukacji, ochrony socjalnej, opieki zdrowotnej oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

W Polsce status rezydenta długoterminowego UE reguluje ustawa o cudzoziemcach. O przyznanie zezwolenia mogą ubiegać się obywatele państw trzecich (czyli osoby niebędące obywatelami UE, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu ani Szwajcarii) lub bezpaństwowcy, którzy legalnie i nieprzerwanie przebywają w Polsce przez co najmniej 5 lat.

 

Warunki uzyskania zezwolenia

Aby skutecznie ubiegać się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, cudzoziemiec musi spełnić łącznie kilka kluczowych warunków:

1. Legalny i nieprzerwany pobyt przez co najmniej 5 lat

Podstawowym wymogiem jest co najmniej pięcioletni, nieprzerwany pobyt na terytorium Polski.
Do tego okresu zalicza się m.in.:

• pobyt na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy,
• pobyt na podstawie wizy długoterminowej,
• okres, w którym cudzoziemiec posiadał status uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.

Nie zalicza się natomiast okresów pobytu w celu nauki, studiów czy odbycia szkolenia zawodowego – te okresy traktowane są jako tymczasowe i nie liczą się do wymaganego czasu.

2. Stałe źródło dochodu

Wnioskodawca musi udowodnić, że posiada stabilne i regularne źródło dochodu, które pozwala na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny bez konieczności korzystania z pomocy społecznej.
Dowodem może być np. umowa o pracę, działalność gospodarcza lub inne źródło przychodów zgodne z prawem.

3. Ubezpieczenie zdrowotne

Kolejnym wymogiem jest posiadanie ważnego ubezpieczenia zdrowotnego – w ramach NFZ lub prywatnej polisy medycznej, obejmującej wszystkie podstawowe świadczenia.

4. Znajomość języka polskiego

Wnioskodawca musi potwierdzić znajomość języka polskiego na poziomie co najmniej B1, zgodnie z europejską skalą biegłości językowej.
Dowodem może być:

• świadectwo ukończenia szkoły w Polsce,
• certyfikat państwowy potwierdzający znajomość języka polskiego jako obcego,
• dyplom uczelni, w której nauka odbywała się w języku polskim.

 

Kto nie może ubiegać się o status rezydenta długoterminowego?

Nie każdy cudzoziemiec przebywający w Polsce ma prawo do ubiegania się o ten rodzaj zezwolenia. Wyłączone są z tej możliwości osoby, które:

• przebywają w Polsce w celu odbycia studiów, praktyk lub szkolenia zawodowego,
• korzystają z ochrony czasowej, ubiegają się o status uchodźcy, azyl lub ochronę uzupełniającą,
• posiadają zgodę na pobyt humanitarny lub tolerowany,
• przebywają w Polsce na podstawie zezwoleń krótkoterminowych (np. w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa lub mobilności zawodowej).

Dodatkowo, zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2024 roku, obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku w związku z działaniami wojennymi i korzystają z ochrony czasowej (status UKR), nie mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.

 

Jak wygląda procedura uzyskania zezwolenia?

Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE należy złożyć do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.

1. Forma decyzji

Zezwolenie udzielane jest w formie decyzji administracyjnej. Po jej pozytywnym rozpatrzeniu cudzoziemiec otrzymuje kartę pobytu ważną przez 5 lat. Po upływie tego okresu kartę należy odnowić, natomiast samo zezwolenie – jako decyzja – pozostaje ważne bezterminowo.

2. Dokumenty wymagane do wniosku

Do wniosku należy dołączyć m.in.:

• aktualne zdjęcia,
• dokument potwierdzający legalny pobyt,
• potwierdzenie dochodu (np. PIT, zaświadczenie o zatrudnieniu),
• dowód posiadania ubezpieczenia,
• certyfikat znajomości języka polskiego,
• dokumenty potwierdzające 5-letni pobyt w Polsce.

Wojewoda może również wezwać do uzupełnienia braków formalnych lub przeprowadzić dodatkowe postępowanie wyjaśniające.

3. Czas rozpatrzenia wniosku

Zgodnie z przepisami, decyzja powinna zostać wydana w terminie 90 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku. W praktyce czas oczekiwania może być dłuższy – zależy od liczby spraw prowadzonych przez dany urząd wojewódzki.

 

Jakie prawa daje karta pobytu rezydenta długoterminowego UE?

Uzyskanie statusu rezydenta długoterminowego wiąże się z licznymi przywilejami. Najważniejsze z nich to:

• prawo do stałego pobytu na terytorium Polski,
• pełny dostęp do rynku pracy bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę,
• możliwość prowadzenia działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy,
• dostęp do edukacji, świadczeń socjalnych i opieki zdrowotnej,
• możliwość swobodnego przemieszczania się po terytorium innych państw Unii Europejskiej, które honorują status rezydenta długoterminowego UE (na określonych zasadach).

Ten status jest zatem formą prawnej i życiowej stabilizacji – potwierdza trwałe związki cudzoziemca z Polską i jego integrację ze społeczeństwem.

 

Kiedy można utracić status rezydenta długoterminowego UE?

Prawo przewiduje również sytuacje, w których możliwe jest cofnięcie udzielonego zezwolenia. Może do tego dojść, jeśli cudzoziemiec:

• przebywa poza terytorium UE przez ponad 12 miesięcy,
• uzyskał zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego w innym państwie członkowskim,
• zagraża bezpieczeństwu państwa lub porządkowi publicznemu,
• uzyskał zezwolenie w sposób niezgodny z prawem (np. na podstawie fałszywych dokumentów).

W przypadku cofnięcia zezwolenia, cudzoziemiec może odwołać się od decyzji wojewody do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców.

 

Dlaczego warto ubiegać się o status rezydenta długoterminowego UE?

Zezwolenie to zapewnia największą stabilność prawną spośród wszystkich form pobytu w Polsce. Daje możliwość planowania życia, pracy i rozwoju zawodowego w długiej perspektywie, bez obaw o coroczne przedłużanie zezwoleń.

Dla wielu cudzoziemców status ten stanowi również krok w kierunku uzyskania obywatelstwa polskiego, ponieważ potwierdza trwały i legalny związek z państwem polskim.

 

Podsumowanie

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE to rozwiązanie dla osób, które na stałe związały swoje życie z Polską – pracują, uczą się języka, płacą podatki i uczestniczą w życiu społecznym.

Uzyskanie tego statusu wymaga spełnienia szeregu formalnych warunków, ale w zamian daje bezpieczeństwo, stabilność i szeroki zakres praw zbliżonych do obywateli Unii Europejskiej.

Jeśli spełniasz warunki pobytu, dochodu, ubezpieczenia i znajomości języka – warto rozważyć złożenie wniosku i skorzystanie z profesjonalnego wsparcia prawnego.

 

Potrzebujesz pomocy w uzyskaniu statusu rezydenta długoterminowego UE?

Skontaktuj się z naszą kancelarią – doradzimy, przygotujemy dokumenty i poprowadzimy Twoje postępowanie krok po kroku, aż do uzyskania decyzji pozytywnej.

???? + 48 697 604 461
???? www.okolski.com