Sytuacja prawna Ukraińców w Polsce – legalny pobyt do 4 marca 2026

Nowelizacja ustawy – przedłużenie legalnego pobytu

Pierwotnie obowiązująca ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy miała stracić ważność z końcem września 2025 r. Jednak ze względu na potencjalny chaos administracyjny i społeczny, jaki mógłby wyniknąć z wygaszenia szczególnych przepisów, zdecydowano się na jej przedłużenie do 4 marca 2026 r.

Oznacza to, że:

• Każdy obywatel Ukrainy, który legalnie wjechał do Polski od 24 lutego 2022 r. w związku z wojną, nadal przebywa w Polsce legalnie,
• Status UKR zachowuje swoją ważność do wspomnianej daty,
• Osoby te nadal mogą korzystać z przywilejów związanych z ustawą, takich jak dostęp do rynku pracy, opieki zdrowotnej czy edukacji.

Ostatnia taka ustawa – co planuje prezydent?

Podpisana we wrześniu nowelizacja to ostatnia tego typu ustawa, jaką – zgodnie z zapowiedziami – podpisze prezydent Karol Nawrocki. Jak przekazał szef Kancelarii Prezydenta Zbigniew Bogucki:

„Musimy przejść na normalne warunki, czyli traktowanie obywateli Ukrainy przebywających na terenie Polski w taki sam sposób, jak wszystkich obcokrajowców.”

Taka zapowiedź oznacza, że po 4 marca 2026 r. zakończy się okres szczególnej ochrony i przywilejów dla obywateli Ukrainy, a ich status będzie regulowany według ogólnych przepisów dotyczących cudzoziemców. To ważna informacja zarówno dla samych zainteresowanych, jak i dla pracodawców oraz instytucji udzielających świadczeń społecznych.

Co dalej po 4 marca 2026 roku?

Na ten moment nie znamy szczegółów dotyczących zmian po 4 marca 2026 r. Można jednak przypuszczać, że:

• Zostanie zakończony automatyczny dostęp do polskiego rynku pracy na podstawie statusu UKR,
• Obywatele Ukrainy będą musieli posiadać zezwolenia na pobyt i/lub pracę, jak każdy inny cudzoziemiec,
• Ograniczony może zostać dostęp do niektórych świadczeń i usług publicznych, jak np. bezpłatna opieka zdrowotna czy świadczenia socjalne.

Właśnie dlatego już teraz warto rozważyć złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy lub pobyt i pracę.

Czy mogę już teraz złożyć wniosek o zezwolenie?

Tak, każdy obywatel Ukrainy posiadający status UKR może złożyć wniosek o:

• Zezwolenie na pobyt czasowy,
• Zezwolenie na pobyt i pracę.

Co ważne, złożenie takiego wniosku nie powoduje utraty statusu UKR. To istotna informacja dla osób, które obawiają się, że wniosek o pobyt czasowy może pozbawić ich przywilejów wynikających z ustawy pomocowej. W praktyce wygląda to tak:

• Do momentu otrzymania decyzji o pobycie cudzoziemiec zachowuje status UKR,
• Może legalnie przebywać w Polsce i pracować,
• Może również wyjechać z Polski (na okres nie dłuższy niż 30 dni),
• Po uzyskaniu decyzji i otrzymaniu karty pobytu, status UKR zostaje utracony, a obywatel Ukrainy przechodzi na ogólne przepisy.

Warto jednak pamiętać, że czas oczekiwania na decyzję wynosi obecnie około 12 miesięcy, dlatego nie warto zwlekać.

Dlaczego warto działać już teraz?

Przedłużenie legalności pobytu do marca 2026 r. to dobra wiadomość, ale jednocześnie sygnał, że kończy się okres wyjątkowych regulacji. Dlatego już teraz warto:

• Zabezpieczyć swój status pobytowy i pracowniczy w Polsce,
• Zaplanować długofalowy pobyt – np. poprzez uzyskanie karty pobytu,
• Uniknąć chaosu i kolejek, które mogą pojawić się w 2026 roku, gdy wielu obywateli Ukrainy zacznie jednocześnie składać wnioski.

Działanie z wyprzedzeniem pozwala uniknąć stresu oraz zapewnia ciągłość legalnego pobytu i pracy w Polsce.

Status UKR – przypomnienie najważniejszych informacji

Status UKR to specjalny status nadany obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku w związku z wojną. Posiadanie statusu UKR daje m.in.:

• Prawo do legalnego pobytu w Polsce,
• Dostęp do rynku pracy bez konieczności posiadania zezwolenia,
• Możliwość korzystania z publicznej służby zdrowia,
• Dostęp do edukacji i opieki dla dzieci,
• Prawo do otrzymywania świadczeń socjalnych (np. 800+),
• Możliwość uzyskania numeru PESEL UKR.

Wszystkie te uprawnienia będą obowiązywać do 4 marca 2026 r. – chyba że wcześniej osoba uzyska decyzję o innym zezwoleniu na pobyt.

Podsumowanie – co powinieneś zrobić?

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy lub pracujesz z obywatelami Ukrainy, zapamiętaj:

✅ Legalny pobyt na podstawie ustawy został przedłużony do 4 marca 2026 r.
✅ Można już dziś złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy lub pobyt i pracę – bez utraty statusu UKR
✅ Wydanie decyzji o zezwoleniu trwa średnio około 12 miesięcy
✅ Po 4 marca 2026 r. nie będzie już nowych ustaw przedłużających status UKR – będą obowiązywać standardowe przepisy dla cudzoziemców

Nie czekaj do ostatniej chwili – działaj już dziś, aby zabezpieczyć swoją przyszłość w Polsce!